ARCHITEKTURA STALOWEJ WOLI

Powstała w rekordowo szybkim tempie, Stalowa Wola jest jednym z nielicznych miast na świecie wybudowanych w XX wieku od podstaw.
Począwszy od dnia wycinki symbolicznej pierwszej sosny pod budowę zakładów w marcu 1937 roku, dzieje naszego miasta budziły zaciekawienie i dumę. Było zaplanowanym z rozmachem miastem przemysłowym, niezwykle ważnym dla ówczesnej władzy, którego założenia urbanistyczne miały skalę porównywalną tylko z nielicznymi europejskimi realizacjami tego czasu o podobnym charakterze.


Wybuch II Wojny Światowej, a następnie zmiany władzy w Polsce sprawiły, że założenia urbanistyczne i architektoniczne Stalowej Woli ulegały ciągłej transformacji.
Dziś możemy wyróżnić cztery okresy architekturalne, które ukazują szczególny, niepowtarzalny i wartościowy styl naszego miasta:


1) Okres przedwojennej architektury modernistycznej (1937-1939)
Stalowa Wola była miastem, które zostało zaplanowane i zbudowane jako miasto produkcyjne w kilka miesięcy. Było to możliwe dzięki dobremu zaplanowaniu, organizacji i zapałowi ówczesnych pionierów.
Koncepcję urbanistyczną i architektoniczną wznoszonego „na surowym korzeniu” miasta opracowali warszawscy architekci – Bronisław Rudziński i Stefania Skibniewska.
Budynki z tego okresu wpisują się w architekturę dojrzałego modernizmu z lat trzydziestych i ich funkcjonalistyczne rozwiązania, w których nadrzędną rolę pełnił praktycyzm.


2) Powojenny okres socrealizmu (do roku 1955)
Okres neoklasycznych budynków z charakterystycznym klinkierem na dolnych fasadach, z profilowanym gzymsem i lekko nachylonymi dachami.
Dla potrzeb kulturowych wznoszone były monumentalne budynki symbolizujące siłę. Jest to okres prawdziwej polskiej architektury pod silną władzą komunistyczną.


3) Masowa produkcja blokowisk z wielkiej płyty (lata 1955-1989)
Okres architektury przemysłowej pozbawionej ornamentacji, gdzie planiści i architekci zmuszeni byli do przestrzegania wzornictwa Sowietów. Masowo były wznoszone wielkie, wolnostojące bloki z płyty.


4) Okres nowoczesności (1989-2021)
Po upadku Związku Radzieckiego, Polska odzyskała niepodległość i architektura dostała szansę rozwoju bez żadnych restrykcji ze strony zagranicznej władzy.
Ostatnie 30 lat to okres wznoszenia nowoczesnych osiedli mieszkaniowych.