BUDYNEK MIEJSKIEGO DOMU KULTURY W STALOWEJ WOLI
Budynek Zakładowego Domu Kultury Huty Stalowa Wola, ob. Miejskiego Domu Kultury w Stalowej Woli wzniesiony został w latach 1949-1952 według projektu opracowanego w Centralnym Biurze Studiów i Projektów „ZOR” w Warszawie przez inż. Hannę Szwemin-Pater, na zlecenie Huty „Stalowa Wola”. Budynek ulokowano w miejscu, naprzeciw którego w 1939 roku miał powstać Dom Ludowy m.in. z salą teatralno-kinową, odczytowo-baletową oraz czytelniczą. Usytuowany został w centrum wielkiej, otwartej przestrzeni otoczonej wysoką zabudową mieszkalną w duchu socrealizmu. Gmach wyniesiono ponad poziom otoczenia, na tarasie dostępnym kilkoma stopniami. Jest to budowla wolnostojąca o symetrycznym korpusie. Założony został na rzucie w kształcie litery T, Skrzydło frontowe, trójkondygnacyjne, poprzedzone zostało wydatnym, osiowo umieszczonym ryzalitem. Za nim rozciąga się dwukondygnacyjna wielka bryła, mieszcząca ogromną salę widowiskową, do której od tyłu przylega szerszy człon mieszczący scenę i zaplecze, z dwoma ryzalitami po bokach.
Jest to budynek murowany z cegły pełnej, na zaprawie wapienno — cementowej, obustronnie tynkowany. Fundamenty betonowe, zbrojone, wylewane. Stropy żelbetowe, kasetonowe w następujących pomieszczeniach: hall, klatka schodowa, balkon, sale prób. Strop żelbetowy, belkowy z przestrzenią pomiędzy belkami w formie fal morskich w sali widowiskowej. W pozostałych pomieszczeniach stropy płaskie. Skrzydło frontowe oraz człon tylny mieszczący zaplecze nakryte dachem czterospadowym, natomiast sala widowiskowa — dwuspadowym. Pokrycie dachowe stanowi papa bitumiczna. Podłogi są zróżnicowane (parkiet, płytki ceramiczne, barwione lastriko). Stolarka drzwiowa drewniana, płycinowa, dwuskrzydłowa i współczesna jednoskrzydłowa, plastikowa. Okna współczesne, jednoskrzydłowe i typu porte-fenetre, zespolone. Schody wylewane, betonowe, pokryte lastrikiem.
Bryła rozległa, kubiczna, monumentalna, składająca się z trzech elementów: budynku głównego, mieszczącego hall, kasę, gabinety administracji i sale prób, części środkowej (sala widowiskowa) i części tylnej (zaplecze, garderoby, magazyny, pracownie). Elewacje budynku mają klasyczne, choć bezporządkowe podziały, z wyróżnioną pierwszą kondygnacją, której boniowane wykończenie nadaje charakter cokołu, powyżej którego regularny rytm profilowanych płycin stanowi o wertykalnej artykulacji. W płycinach umieszczone są otwory okienne i porte-fenetre. Ryzalit frontowy mieści w przyziemiu potrójne wejście główne. Ponad kondygnacją wejścia portyk wgłębny z prostymi bezgłowicowymi filarami. Całość zwieńczona wydatnym bogato profilowanym gzymsem.
Najważniejszym wnętrzem budynku MDK jest wielka sala widowiskowa, wyposażona w scenę i otoczona na wysokości drugiej kondygnacji obiegającym całą salę balkonem o falistych liniach bocznych wspartym na toskańskich kolumnach. Przestrzeń nad sceną udekorowana jest płaskorzeźbami o socrealistycznej stylistyce i ikonografii zawierającej najprawdopodobniej panteon bogów słowiańskich. Parapet balkonu wyposażony został w 19 ozdobionych liśćmi akantu medalionów przestawiających Aleksandra Fredrę, Władysława Reymonta, Karola Szymanowskiego, Zygmunta Noskowskiego, Henryka Wieniawskiego, Stefana Jaracza, Stefana Żeromskiego, Bolesława Prusa, Juliusza Słowackiego, Adama Mickiewicza, Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszko, Wojciecha Bogusławskiego, Marię Konopnicką, Mieczysława Karłowicza, Elizę Orzeszkową, Władysława Żeleńskiego, Jana Kochanowskiego i Jana Matejko. Wieńcząca partia ścian sali widowiskowej ozdobiona została płaskorzeźbionym fryzem przedstawiającym motywy kojarzące się z kulturą i przemysłową tradycją Stalowej Woli (dymiące kominy, zapisy nutowe), poprzeplatane stylizowanymi liśćmi dębu. Budynek oparty został na klasycznych formach. Odznacza się wyraźnym dążeniem do osiągnięcia monumentalnego wyrazu.
Posadowiony został ponad poziomem otoczenia, na dużym placu, mającym w założeniu skupiać życie mieszkańców miasta. Dekoracje sali widowiskowej nawiązują do stylistyki socrealistycznej. Wszystkie te elementy sprawiają, że obiekt jest charakterystycznego dla architektury doby realizmu socjalistycznego. Jest najefektowniejszą realizacją socrealistyczną wzniesioną w północno zachodniej części województwa podkarpackiego w mieście średniej wielkości, jakim jest Stalowa Wola.
